Δευτέρα 12 Ιουλίου 2010

Το χωριό και ο κόσμος του (3)

…..Από τα χρόνια του προπερασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας..
(από το οικογενειακό μας αρχείο)

Για την περίοδο του προπερασμένου αιώνα , δεν έχουμε πολλά στοιχεία για το χωριό μας. Οι πληροφορίες μας προέρχονται κυρίως από τις απογραφές και από τους εκλογικούς καταλόγους. Από τις απογραφές έχουμε τον αριθμό των κατοίκων του και από τους εκλογικούς καταλόγους ονόματα (ονοματεπώνυμα) εγγεγραμμένων. Δεν έχουμε πληροφορίες για τα «άλλα» τα καθημερινά, προβλήματα. Αυτά που δημιουργούνται σε κάθε κοινωνία: Υποχρεώσεις , προστριβές , διαφωνίες,… Κάποια από αυτά τα λύνανε μόνοι τους ( όπως με τους εκτιμητές, που αναφέρθηκαν στο προηγούμενο.) Για τα πλέον «σοβαρά», ανελάμβανε το κράτος «δια των οργάνων του» να αποκαταστήσει την ισορροπία. Κάπως έτσι φαίνεται να ήταν τα πράγματα.
Το 1891 λοιπόν, « την δεκάτην εκτην 16 του μηνός Δεκεμβρίου 1891 ενεακοστού πρώτου έτους ημέραν Δευτέραν και ώραν 4 μμ», αρμόδιος δικαστικός «κλητήρ των εν Μεσολογγιω Πρωτοδικών» φθάνει στα Ψιανά, να επιδώσει «αντίγραφο εξ απογράφου εκτελεστού πίνακα …κυρηχθέντος εκτελεστού υπό του Γραμματέως Καλλινδρομιτών» , «προς την κοινότητα ψιανών αποτελούμενη εκ των μελών..» για να πληρώσουν κάποιο χρέος. Στο αποδεικτικό επίδοσης υπάρχει καταγραφή αυτών που αποτελούσαν την Κοινότητα Ψιανών, η οποία θα πρέπει να είναι αντιγραφή του πίνακα που κηρύχθηκε εκτελεστός από το Γραμματέα Καλλινδρομιτών. Πρόκειται για τις οικογένειες (τους αρχηγούς των οικογενειών) που ζούσαν τότε στο χωριό και στους οικισμούς Αμπέλια, Παλιοχώρι και Κομματέϊκα και όχι για μεμονωμένους κατοίκους . Δεν ξέρουμε αν είναι όλες οι οικογένειες . Αυτοί που αναφέρονται και με τη σειρά που αναφέρονται ότι αποτελούν την Κοινότητα Ψιανών είναι :
1/Δ.Α.Σκλαβούνος 2/ Ν.Χ. Σκλαβούνος 3/ Αθ.Γ. Κοντός 4/ χηρ.Κρέτση 5/ Δ.Α.Κοντός , 6/ Ιωαν. Βράχας , 7/ Π.Α. Κρέτσης, 8/ Σ.Γ. Κοντός , 9/ Αθ. Δ. Μαντζής, 10/ Ανδ.Ιω. Ασημάκης , 11/Αν.Α. Μωρίκης, 12/ Σ.Κ. Κοντός ,13/ Αθ.Γ. Κρέτσης , 14/ Ελ. Κατσαρός, 15/Δ.Ν.Κοντός , 16/ Ν. Κατσαρός , 17/ Ιω. Ασημάκης , 18/ Δ.Ν. Κρέτσης , 19/Κων.Δ. Κρέτσης, 20/ Ιω Κ. Κοματάς, 21/Θεοδ. Κ. Φώλος, 22/ Ν. Φώλος , 23/ Ν.Αν Τσουλάκης , 24/ Λαζ. Κ. Τσουλάκης, 25/ Ιω.Π. Κοντός, 26/Αθαν. Φώλος, 27/Ν.Γ. Κοντός , 28/Αθ. Ν. Κοντός, 29/ Δ. Ιω. Κρέτση, 30/Δ.Α. Μωρίκης, 31/ Αικατερίνη χήρα Α. Ζάγκα, 32/Σπ.Φώλος, 33/...Φώλος, 34/Αριστ. Γιαννακόπουλος, 35/Αθ. Ν. Κοματάς, 36/Αικατερίνη χήρα Γ. Κοντού, 37/ Γ. Γιαννακόπουλος και 38/ Αθ. Κ. Γιαννακόπουλος , κατοίκους Ψιανών.
Η καταγραφή αυτή αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο - πηγή για τις οικογένειες που ζούσαν στο χωριό και την αναζήτηση του γενεαλογικού μας δένδρου. Ίσως βοηθήσει.
(Να αναφέρουμε ότι υπάρχει σημείωση εξόφλησης του (αναλογούντος) χρέους με υπογραφές, που έγινε την 15 Μαΐου 1894, ένα χρόνο μετά το «δυστυχώς επτωχεύσαμε» της χώρας μας ).

Γιάννης Γιαννακόπουλος
( Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129)

Χαμπέρια από τα Ψιανά

Βροχερή η άνοιξη φέτος! Το τζάκι αναμμένο και ας έχει « μεσιάσει» ο Θεριστής. Το βράδυ η ψύχρα είναι αισθητή και η φωτιά « πονιέται ».

Έγιναν τα κεράσια που φέτος είναι άφθονα. Δεν γίνονται όμως όλα. Πολλά χτυπημένα από τη βροχή πέφτουν. Και όσα γίνουν, πρέπει να τα φας νωρίς. Το έχουμε ξαναγράψει: Ο ορισμός του βιολογικού φρούτου, είναι τα φρούτα του χωριού μας. Μπορεί να φάμε και κορόμηλα-δαμάσκηνα, αν τα κρατήσουν τα δένδρα μέχρι να γίνουν.

Οι δρόμοι καθαρίσθηκαν και είναι ανοικτοί απ’ όλες τις μεριές. Αυτό βέβαια είναι σχετικό γιατί αρκεί μια καλή βροχή να τους γεμίσει πέτρες και χώματα, αφού το οδικό μας δίκτυο είναι χωμάτινο.

Πάλι χωρίς παπά τα χωριά μας. Ενώ πέρυσι είχαμε δύο ιερείς, στο Κρίκελλο και στη Δομνίστα, τώρα έφυγαν και οι δύο. Πιστεύουμε όμως στη Θεία Πρόνοια.



Πως κατάντησαν τα βουνά μας! Κάποτε κοπάδια πρόβατα και γίδια έβοσκαν. Άκουγες κυπροκούδουνα και « σαλαΐσματα ». Άκουγες βοσκών φλογέρα, όταν τους έπιανε το μεράκι….Σήμερα δεν υπάρχουν κοπάδια, τσοπάνηδες. Ρήμαξαν τα γρέκια, οι στρούγκες, οι στάλοι. Θυμάμαι, τριάντα χρόνια πριν. Τρεις στρούγκες στα Λαχίδια. Ο Λάμπρος Γιαννακόπουλος στο Λατσιδιά, ο Θόδωρος Ασημάκης στο Βαρκό και ο Γιάννης Ασημάκης πιο κάτω. Στην Παλιόστανη ο Δημήτρης Καραμπέτσας. Κάθε μέρα πέρναγε και η Νίκη Γιαννακοπούλου με το κοπάδι της, ενώ πίσω από το διάσελο, ήταν οι Ζαχαραίοι. Κάθε Φθινόπωρο ανέβαινε και ο Νίκος ο Τζιβιλίκας ( Κοντός) από τα Κομματέϊκα με το κοπάδι του. Σήμερα…ευτυχώς μας έμειναν οι φωτογραφίες να θυμούμαστε. Στη φωτογραφία το κοπάδι έχει απλωθεί στη Ζα(γ)ορά.

Ως τάλλο τεύχος
Καλή αντάμωση
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τεύχος 129.